ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

 

ΤΑ ΧΟΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΤΣΑ

ΚΑΙ Η ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ, ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΘΕΟΛΟΓΟ.

Γράφει ο Γιάννης Κ.Ταβλάς

 

Είναι γνωστόν στους παλαιότερους Κριτσώτες , ότι πριν κάποιες 10ετίες ,στήνονταν στην Κριτσά , στις απόκριες , αρκετά χοροστάσια.

 Σχεδόν όλα τα καφενεία και ήταν και πάρα πολλά τότε, τις ημέρες των απόκρεων στηνόταν κάθε βράδυ,  ένα τρικούβερτο γλέντι.

Ο λυράρης ή ο βιολάτορας στη μέση με το λαουτιέρη και γύρω γύρω χόρευαν νέες, νέοι αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας.

Με απλά πράματα, ένα κατρούτσο κρασί ή ένα καραφάκι ρακή, λίγες ελιές, παξιμάδι, ντοματούλα, πατάτα στη χόβολη, καμιά ρέγγα ίσως, αλλά με πολύ κέφι και με χορό, κυλούσε ευχάριστα η βραδιά.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΙΤΣΩΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ "Ο ΚΑΣΤΕΛΛΟΣ"

 

ΤΟ 1^ο ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΙΔΡΥΣΗΣ

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΡΙΤΣΩΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ «Ο ΚΑΣΤΕΛΛΟΣ»

ΠΡΑΚΤΙΚΟ Αριθμός 1

Σήμερα. 29 του Σεπτέμβρη 1976, μέρα Τε­τάρτη και ώρα 9 και μισή το βράδυ, στην Αθήνα. στο σπίτι του κ. Νικολάου Ιωσήφ Πά­γκαλου, γιατρού-χειρουργού, οδός Αρκαδίου 30 Χολαργός, μετά από πρόσκληση του Προέδρου του Συλλόγου, με την επωνυμία ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΙΤΣΩΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ «Ο ΚΑΣΊΈΛΛΟΣ». που εγκρίθηκε με την υπ' αριθμό 196/76 από­φαση του Πρωτοδικείου της Αθήνας. συνήλθαν σε συνεδρίαση τα μέλη του Προσωρινού Διοι­κητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Κριτσωτών Αττικής. Στη συνεδρίαση παραυρέθηκαν:

ΟΙ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΤΣΑΣ

 

ΟΙ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΤΣΑΣ

H Κριτσά, μεγάλη και πολυάριθμη υπήρξε από αρχαιοτάτων χρόνων και συνεχίζει να διατηρεί σε ικανοποιητικό ακόμη βαθμό τον πληθυσμό της, στις παρακάτω γειτονιές της:

Περγιολίκια, Κουκίστρες, Χριστός, Πηγάιδα Χανιώταινα, Ψηλά Αρχοντικά, Άγιος Παντελεήμων, Περιβόλια, Άνω Κοκκινιανά, Κάτω Κοκκινιανά, Καβούσι, Μέσα Μύλος, Άγιος Γεώργιος ο Πλατανιάς, Αλουμπούσι, Καμάρι, Μποτσανό, Σοχώρα και Παλαίμυλος.

 Οι τρεις μεγαλύτερες συνοικίες του οικισμού, ο Χριστός, τα Ψηλά Αρχοντικά και ο Παλαίμυλος, αποτελούνται από μικρότερες ενότητες, τις γειτονιές. 

Γενικό τοπογραφικό χωρίου Κριτσάς κατά τη Βενετοκρατία

Με κύκλο οι 3 κύριες σημερινές συνοικίες της Κριτσάς  (ΧΡΙΣΤΟΣ ο κυρίως κορμός του χωριού- ΚΟΡΝΑΡΑΤΑ κυρίως η παλιά πλατεία και ΚΥΠΡΙΑΝΑ σήμερα Παλαίμυλος)

Σχεδιαστικό υπόβαθρο,Οδυσσέας Σγουρός

 

 

ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΤΣΑΣ

 

Οι παλιές μαίες (μαμές) και η Δόξα Σαριδάκη στην Κριτσά.

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ Κ. ΤΑΒΛΑΣ

 

Η πινακίδα με το όνομα της στην πόρτα του σπιτιού της.

 Εμμ. & Δόξα Σαριδάκη, Νικ. Κλώντζας (Λυρατζής), Εμμ. Ταβλάς (Μανωλάκης) και Αριστ. Παπαδούλης

 Η επιγραφή, στην πόρτα της χωριανής μας Δόξας Σαριδάκη, είναι άλλο ένα ερέθισμα να ανακαλέσω στη μνήμη μου παιδικές εικόνες από τη ζωή και τα δρώμενα του χωριού μας.

ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ (ΧΑΝΙΩΤΕΝΑ)

ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ (Παλαίμυλος)

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΤΟΥΛΑΚΗΣ Ο ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΚΡΙΤΣΩΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ   (1897 -1975)

Το αρχείο Κουτουλάκη συνιστά μοναδικής αξίας φωτογραφικό ντοκουμέντο, που εικονογραφεί τη ναζιστική θηριωδία και το Κρητικό δράμα.

(Αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο  του, πραγματοποιήθηκαν στην Κρήτη αλλά και στο εξωτερικό αρκετές εκθέσεις του φωτογραφικού υλικού του)

Όταν ο Καζαντζάκης κατέγραφε τις θηριωδίες των Γερμανών στην Κρήτη  

 

                                    O Nίκος Καζαντζάκης

        Το καλοκαίρι του 1945 ο πρωθυπουργός Πέτρος Βούλγαρης συγκρότησε μια επιτροπή για να καταγράψει τις θηριωδίες των Γερμανών στα χωριά της Κρήτης. Την «Κεντρική Επιτροπή Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη» αποτελούσε ο Νίκος Καζαντζάκης, οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι Ιωάννης Κακριδής και Ιωάννης Καλιτσουνάκης καθώς και ο φωτογράφος  Κωνσταντίνος Κουτουλάκης εκ Κριτσάς καταγόμενος.

ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ

 

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ (1821-2021)

Το ηρώον της Κριτσάς

«Σεβόμαστε την ιστορία μας, τιμούμε τους νεκρούς ήρωές μας».

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ Κ.ΤΑΒΛΑΣ

«Οι απλοί άνθρωποι, αυτοί που τα ονόµατά τους δεν µπαίνουν σε βιβλία ιστορίας, είναι αυτοί που δημιουργούν την ιστορία.»

                 

 

Πλησιάζει η 25^η Μαρτίου 2021  κι ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε, από τη μια άκρη της πατρίδας μας ως την άλλη, τα διακόσια πλέον χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, τη δεύτερη δηλαδή Εκατονταετηρίδα του Ελληνικού Κράτους.

Μετά την επιμνημόσυνη δέηση για τους χιλιάδες νεκρούς μας διαχρονικά, θα καταθέσουν δάφνινα  στεφάνια οι αρχές της Κοινότητας  και τα σχολεία μας στο μνημείο, το ηρώον, όπως το αποκαλούμε. 

Τι είναι το ηρώον

Το ηρώον, συχνά κατέχει κεντρική θέση στην πόλη ή στο χωριό όπου βρίσκεται, κοντά ή μέσα στην κεντρική πλατεία ή σε άλλο κεντρικό σημείο. Επίσης συχνά, μπορεί να βρίσκεται στον περίβολο της Μητρόπολης ή άλλης μεγάλης εκκλησίας, όπως συμβαίνει στο χωριό μας.

Ηρώα ανεγείρονται συνήθως και κοντά ή στα πεδία μαχών ή θέατρα των γεγονότων που μνημονεύουν, όπως το Μνημείο στη θέση Κουτάραντο, κοντά στην αρχαία Λατώ.

Στις μικρές πόλεις και στα χωριά, υπάρχει ένα μόνο ηρώο, το οποίο αποτελεί το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων εθνικών εορτών με κατάθεση στεφάνων και λουλουδιών σε αυτό, όπως και στις επετείους των γεγονότων / περιόδου που μνημονεύουν.

Σε μεγάλες πόλεις, αλλά όχι μόνο, συναντάμε ένα ηρώο που αποτελεί το μνημείο γενικά για τους πεσόντες ή ήρωες πολέμου, αλλά  και δεύτερο ή παραπάνω ηρώα αφιερωμένα σε συγκεκριμένους πολέμους, περιόδους ή ιστορικά γεγονότα.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ

 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΣΑΣ

ΤΟ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ ΤΗΣ ΚΡΙΤΣΑΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ

Από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι σήμερα!

                                        Η Κριτσά το 1900

 

                                      Η Κριτσά σήμερα

       Η επίσκεψη στην Κριτσά είναι μοναδική εμπειρία. Η γνωριμία με το χωριό είναι ταυτόχρονα κι ένα ταξίδι στην μακραίωνη ιστορία του, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, τη φιλόξενη ψυχή των ανθρώπων της....Όσοι δεν μπορείτε να το ζήσετε από κοντά, απλά ταξιδεύστε  με το  κείμενό μου αυτό και αφήστε τη φαντασία σας να σας πάει εκεί που πρέπει...

Η Κριτσά είναι ένα από τα μεγαλύτερα, από το ομορφότερα κι  ένα από τα αρχαιότερα χωριά της Κρήτης. Βρίσκεται στον νομό Λασιθίου, 9 χιλιόμετρα από τον παραλιακό Άγιο Νικόλαο, την πρωτεύουσα του νομού και 5 χιλιόμετρα από το γειτονικό Κρούστα ,16 χιλιόμετρα από το Οροπέδιο του Καθαρού κι 6  χιλιόμετρα από τα Λακώνια.

Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού Κάστελλος σε υψόμετρο από 330 μέχρι 365 μ. και φωλιάζει  στα ριζά των Λασιθιώτικων βουνών.

Χαιρετισμός!

         Αγαπητέ επισκέπτη, χωριανέ ή φίλε του χωριού μου,

 με χαρά  σε καλωσορίζω στην ιστοσελίδα της Κριτσάς Λασιθίου, του αγαπημένου μου χωριού.

​        Ονομάζομαι Γιάννης Κ.Ταβλάς  είμαι ο δημιουργός και διαχειριστής της ιστοσελίδας η οποία αποτελεί προσωπική δημιουργία και χρήση.

Είναι μια ιδέα πολύ παλαιότερη, αλλά που γεννήθηκε το Μάρτιο του 2021, μέσα στην καραντίνα λόγω του εγκλεισμού μας, εκ του κορονοιού.

 Ο παρών διαδικτυακός τόπος, έχει ως σκοπό, να αναδείξει την ιστορία, τις ομορφιές , τις δραστηριότητες, τα ήθη και έθιμα της Κριτσάς, τοποθεσίες και αξιοθέατα.

Επιθυμία μου είναι να αναδειχθούν ώστε να μην χαθούν από την μνήμη των παλαιότερων και να μπορέσουν να περάσουν στους νεότερους.

Ως επισκέπτης θα μπορέσεις να γνωρίσεις το χωριό από άκρη σε άκρη , να περπατήσεις στα δρομάκια και μονοπάτια μέσα από το φωτογραφικό υλικό, να ενημερωθείς για τα τρέχοντα νέα του χωριού ,(της Κοινότητας, του Πολιτιστικού-Μορφωτικού-Αναπτυξιακού Συλλόγου, «ΛΑΤΩ» του χωριού, καθώς και του Συλλόγου Κριτσωτών Αττικής «Ο ΚΑΣΤΕΛΛΟΣ»),  τη μεγάλη ιστορία που κουβαλά αλλά και να γνωρίσεις το καύχημα του χωριού, την ηρωίδα Ροδάνθη-Κριτσωτοπούλα.